Yeni bir araştırmaya göre, birçok ünlü markanın akıllı saat kayışlarında yüksek miktarda toksik PFAS (per- ve poliflorlu alkil maddeler) tespit edildi. “Sonsuz kimyasallar” olarak adlandırılan PFAS, çevrede kolayca çözünmediği gibi, insan vücudunda da birikerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
PFAS Nedir ve Neden Tehlikelidir?
PFAS, yapışmaz pişirme kapları, su geçirmez giysiler, halılar, yataklar, gıda ambalajları gibi birçok tüketici ürününde kullanılıyor. Ancak bu kimyasalların maruz kalınması:
- Kanser riskini artırabilir.
- Hormon sistemini bozabilir.
- Bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
- Çocuklarda gelişimsel gecikmelere yol açabilir.
PFAS, toprağa, suya ve gıdaya sızarak küresel bir halk sağlığı sorunu haline gelmiş durumda.
Araştırmadan Şok Edici Sonuçlar
Environmental Science & Technology Letters dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, özellikle fluoroelastomer malzemeden yapılan saat kayışlarında yüksek konsantrasyonda bir PFAS kimyasalı olan perfluoroheksanoik asit (PFHxA) bulundu.
- Araştırmacılar, farklı marka ve fiyat kategorisinden 22 saat kayışını inceledi.
- Özellikle spor ve fitness için tasarlanmış kayışlarda, egzersiz sırasında ter teması ve açık cilt gözenekleri nedeniyle bu kimyasalların cilde daha kolay nüfuz edebileceği tespit edildi.
- PFHxA’nın saat kayışlarından cilde emilebildiği ve bu seviyelerin, tüketici ürünlerinde tipik olarak görülenlerden çok daha yüksek olduğu bulundu.
Araştırmayı yürüten Notre Dame Üniversitesi’nden fizikçi Graham F. Peaslee, bu seviyelerdeki PFAS konsantrasyonunun şaşırtıcı olduğunu belirtti. Peaslee, “Bu kadar yüksek bir konsantrasyonu ilk kez bulduk,” dedi.
Çözüm Ne?
Apple, Huawei, Samsung ve Google gibi büyük üreticiler, dayanıklılık adına fluoroelastomer kayışlar sunuyor. Ancak bu kayışların potansiyel sağlık riskleri göz önüne alındığında, uzmanlar şu önerilerde bulunuyor:
- Alternatif Malzemeler Kullanın: PFAS içermeyen malzemelerden yapılmış saat kayışlarını tercih edin.
- Kayış Malzemelerini Kontrol Edin: Çoğu marka, fluoroelastomer gibi malzemeleri ürün açıklamalarında belirtir. Satın almadan önce bu bilgileri inceleyin.
- Tercihlerinizi Gözden Geçirin: Suya ve tere dayanıklılık önceliğinizse, alternatiflerin sınırlı olabileceğini unutmayın.
Sonuç: Daha Fazla Araştırma ve Bilinçli Tercihler Şart
Akıllı saat kayışlarında kullanılan bu toksik kimyasallar, hem halk sağlığı hem de çevre için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Araştırmacılar, bu malzemelerin etkilerinin daha derinlemesine incelenmesi gerektiğini vurgularken, tüketicilere bilinçli tercih yapmaları çağrısında bulunuyor. Sağlığınız için, saat kayışınızın malzemesine dikkat edin!
