Apple’ın, ABD’de yürürlüğe giren yeni gümrük vergilerinden kaçınmak için Mart sonunda Hindistan ve Çin’den ABD’ye uçak dolusu iPhone ve diğer ürünleri aceleyle taşıdığı bildirildi. Bu hamle şimdilik fiyat artışını önlese de, uzun vadede Türkiye dahil küresel iPhone fiyatları için ne anlama geliyor?
Times of India’nın üst düzey bir Hint yetkiliye dayandırdığı habere göre, Apple, Mart ayının son haftasında Hindistan ve Çin’deki üretim merkezlerinden ABD’ye beşten fazla kargo uçağı dolusu iPhone ve diğer premium cihazları sevk etti. Bu aceleci ve normalde sevkiyatların yavaşladığı bir döneme denk gelen büyük ölçekli taşımanın nedeni, ABD yönetiminin uygulamaya koyduğu yeni gümrük vergileri.
Vergi Öncesi Stok Hamlesi
Kaynaklara göre Apple’ın amacı, 5 Nisan veya 9 Nisan gibi erken tarihlerde yürürlüğe giren %10’luk (ve Çin için potansiyel olarak %104’e varan) yeni tarifeler öncesinde ABD’deki stoklarını doldurmaktı. Raporda belirtildiği gibi, “Tarife artışından önce gelen envanteri stoklamak, Apple’a bir tampon sağlıyor ve ani fiyat artışlarından kaçınmasına olanak tanıyor.” Bu sayede Apple’ın, ABD pazarındaki talebi önümüzdeki birkaç ay boyunca fiyatları artırmadan karşılayabilecek yeterli stoğa sahip olduğu düşünülüyor. Şirketin Hindistan ve Çin gibi diğer pazarlarda da şimdilik ani bir fiyat artışı planı olmadığı belirtiliyor.
Peki Ya Sonrası? Türkiye Fiyatları Etkilenir mi?
Apple’ın ABD’deki bu “tampon” stoğu eritildiğinde ne olacağı ise belirsiz. Sektörden bir kaynak, Times of India’ya yaptığı açıklamada, “Sadece ABD’de bir fiyat revizyonu pek mümkün olmaz. Etkinin Hindistan da dahil olmak üzere büyük pazarlara yayılması gerekir,” ifadelerini kullandı. Bu durum, eğer tarifeler kalıcı olursa ve Apple maliyeti tek başına üstlenemezse, uzun vadede iPhone fiyatlarının Türkiye dahil tüm dünyada artabileceği anlamına geliyor.
Bu endişeler ABD’deki tüketicilere de yansımış durumda. Bloomberg’den Mark Gurman ve Rthvika Suvarna’nın raporuna göre, geçtiğimiz hafta sonu ABD’deki Apple mağazalarında, fiyatların yakında artacağı korkusuyla tatil sezonunu andıran bir kalabalık yaşanmış ve müşteriler sürekli fiyat artışı olup olmayacağını sormuş.
Eğer ABD ile Çin arasındaki ticari gerilimler çözülmezse, özellikle iPhone 17 serisinin bu tarifelerden ciddi şekilde etkilenebileceği konuşuluyor. Bir analistin yakın zamanda yaptığı tahmine göre, en pahalı yeni nesil iPhone modelinin (muhtemelen ABD’de) fiyatı 2.300 dolara kadar çıkabilir. Apple’ın bu potansiyel maliyet artışının ne kadarını kendisinin üstleneceği ise belirsizliğini koruyor.
Bu gelişmeler, jeopolitik gerilimlerin ve ticari politikaların, küresel teknoloji tedarik zincirleri ve nihayetinde Türkiye’deki tüketicilerin cebi üzerindeki potansiyel etkilerini gözler önüne seriyor.