Dünya, 2024 yılında tarihin en sıcak yılı olarak yeni bir dönüm noktasına ulaştı. Avrupa Birliği’nin Copernicus İklim Değişikliği Servisi tarafından açıklanan verilere göre, bu yıl, Paris Anlaşması’nda belirlenen sanayi öncesi döneme kıyasla 1,5°C’lik sınırın ilk kez aşıldığı yıl oldu.
Küresel Sıcaklık Artışı Hızlanıyor
Virginia Üniversitesi Çevre Bilimleri Bölümü’nden Kevin Grise, 2023 ve 2024 yıllarının sıcaklık artış trendini doğrulayan veriler sundu.
- 2023, 2022’den 0,3°C daha sıcaktı.
- 2024, bu artışı sürdürerek daha da sıcak bir yıl olarak kayıtlara geçti.
Grise, atmosferik dinamikler ve rüzgar dolaşım modellerinin doğal döngüler ve iklim değişikliğiyle nasıl etkileşime girdiğini inceliyor. Araştırmaları, gelecekteki hava olaylarını doğru bir şekilde tahmin etmeye odaklanıyor.
Küresel Isınmanın Etkileri: Gece Isısı ve Hava Olayları
Grise, küresel ısınmanın gece sıcaklıkları üzerindeki etkisine dikkat çekiyor:
- Gece ısınmaları, kliması olmayan insanlar için hayatta kalmayı zorlaştırabilir.
- Hava olayları daha yıkıcı hale geliyor:
- Atlantik tarihinde ilk kez bir Kategori 5 kasırga (Beryl) Haziran ayında oluştu.
- Phoenix, 113 gün boyunca 38°C üzeri sıcaklıklara sahne oldu.
- ABD’de Ocak-Ekim arasında, 24 büyük hava/iklim felaketi yaşandı; her biri 1 milyar doları aşan kayıplara neden oldu.
Denizler ve Okyanus Isı Dalgaları
Okyanus ısı dalgaları, Grise’ye göre ekosistemler ve tropikal sistemler üzerinde büyük etkiler yaratıyor:
- Milton Kasırgası, 24 saat içinde hızını yaklaşık 152 km/s artırarak Florida’yı vurdu.
- Sıcak denizler, kasırgaların beklenenden daha güçlü hale gelmesine neden oluyor.
Hastalık Riski ve Ekosistem Değişiklikleri
Daha sıcak hava ve durgun sular, sivrisinek popülasyonlarını artırabilir. Bu durum, sıtma, dang humması ve chikungunya gibi hastalıkların yayılmasını kolaylaştırabilir. Ayrıca, sıcak hava dalgaları ve nem oranının artışı aşırı yağış olaylarına neden olabilir.
İklim Politikaları ve Finansmanı
2024 yılı, aynı zamanda iklim finansmanında önemli adımların atıldığı bir yıl oldu. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı, Azerbaycan’ın Bakü şehrinde gerçekleşti.
- Gelişmiş ülkeler, 2035’e kadar yılda en az 300 milyar dolar mobilize etme sözü verdi. Bu, önceki hedefin üç katına denk geliyor.
Mitigasyon ve Adaptasyon: Çifte Strateji
Grise, politika yapıcıların iki ana seçeneği olduğunu belirtiyor:
- İklim değişikliğini azaltmak için emisyonları durdurmaya odaklanmak.
- Daha sıcak bir dünyaya uyum sağlamak için çözümler geliştirmek.
- Ya da bu iki yaklaşımı birleştirmek.
2024 yılı, yalnızca bir rekor yılı değil, aynı zamanda insanlık için iklim değişikliğiyle mücadelede acil adımlar atılması gerektiğini hatırlatan bir uyarı niteliğinde. Sıcaklık artışının etkileri, artık yalnızca rakamlarda değil, dünya genelindeki hayatın her alanında hissediliyor.
