Kış aylarında soğuk algınlığına yakalanma riskinin artmasının ardında bilimsel birkaç neden yatıyor. Uzmanlar, soğuk havaların doğrudan hastalığa yol açmadığını ancak vücudun virüslerle savaşma kapasitesini nasıl etkilediğini açıkladı.
Kışın dışarı çıkarken sıklıkla “üşüme, soğuk algınlığına yakalanırsın” uyarısı yapılır. Ancak araştırmalar, soğuk havaların gerçekten de soğuk algınlığı ve gribe neden olmasa da, kış aylarında bu tür enfeksiyonların daha yaygın hale geldiğini gösteriyor.
Soğuk algınlığı ve grip gibi solunum yolu enfeksiyonları, enfekte kişilerin hapşırması, öksürmesi veya konuşması sırasında havaya yayılan damlacıklar yoluyla başkalarına bulaşır. Ayrıca, kirli yüzeylere dokunarak virüsleri kapmak da mümkündür. Kış aylarında insanlar kapalı alanlarda daha fazla vakit geçirdiği için, virüslerin hızla yayılma olasılığı artar. Özellikle hava sirkülasyonunun yetersiz olduğu yerlerde bu risk daha fazla olur.
Biyolojik Sebepler: Soğuk Hava ve Nem Etkisi
Soğuk havanın vücutta yarattığı etkiler yalnızca davranışsal değişikliklerle sınırlı değildir; bilim insanları, kışın daha fazla soğuk algınlığına yakalanmamızın biyolojik sebeplerini de araştırdı. Havanın sıcaklık ve nem oranı, vücudun virüslerle mücadelesini etkileyen temel faktörlerdir.
Örneğin, burun epitel hücreleri virüslerin vücuda girmesini engelleyen ilk savunma hattını oluşturur. Normalde, viral enfeksiyonlar başladığında, bu hücreler, virüsleri temizleyen ekstraselüler veziküller üretir. Ancak, Massachusetts Eye and Ear Center’dan Dr. Benjamin Bleier’in yaptığı araştırmalar, soğuk havanın bu savunma sistemini zayıflattığını gösteriyor. Soğuk havaya maruz kalan epitel hücreleri, virüslerin çoğalmasını engelleme kapasitesini kaybeder ve bu da virüslerin daha hızlı yayılmasına neden olur.
Maskeler ve Sıcak Hava Koruma Sağlıyor
Bleier, yüz maskelerinin bu iki yüzden faydalı olabileceğini belirtiyor: Maskeler, burun yoluyla virüslerin girmesini engeller ve yüzün önünde sıcak bir hava tabakası oluşturarak burun epitel hücrelerinin daha verimli çalışmasını sağlar.
Nem Oranı Düşük Olan Hava Bağışıklığı Zayıflatıyor
Kışın evlerdeki hava genellikle daha kuru olur, çünkü dışarıdaki soğuk hava ısıtıldığında nem oranı oldukça düşer. Yale Üniversitesi’nden Akiko Iwasaki, yapılan araştırmaların, kuru havanın bağışıklık sistemini nasıl zayıflattığını ortaya koyduğunu söylüyor. Iwasaki ve ekibi, kuru hava koşullarında farelerin grip enfeksiyonlarına karşı daha zayıf bir bağışıklık gösterdiğini bulmuştu. Kuru havada, burun epitel hücrelerinin üzerindeki siliya adı verilen parmak benzeri yapılar, virüsleri temizleme işlevini kaybeder. Bu durum, virüslerin vücuda daha kolay girmesine yol açar.
Ayrıca kuru hava, bağışıklık hücrelerinin virüsleri engelleyen kimyasalları daha az üretmesine neden olur. Bu etkiler sadece farelerde değil, insanlarda da gözlemlenmiştir.
Nemlendiriciler Bağışıklık Sisteminizi Güçlendirir
Ekip, kışın evlerde, okullarda, ofislerde ve hastanelerde nemlendiricilerin kullanılması gerektiğine dikkat çekiyor. İdeal nem oranı %40 ile %60 arasında olmalıdır, çünkü bu seviyedeki nem, vücudun virüslerle savaşmasını destekler.
Kış aylarında daha fazla soğuk algınlığına yakalanmamak için yalnızca daha dikkatli davranmak değil, iç mekanlarda uygun nem seviyesini korumak da önemli. Bu basit önlemler, soğuk havalarda bağışıklık sisteminizin güçlü kalmasına yardımcı olabilir.
