Yeni bir araştırma, video oyunlarının çocukların bilişsel gelişimine fayda sağladığını ve zeka seviyelerini artırabileceğini gösteriyor. Bu sonuç, çocukların dijital medya ile geçirdiği zamanı genellikle olumsuz bir etki olarak gören geleneksel görüşlerle çelişiyor.
Araştırma, Video Oyunlarının Bilişsel Gelişime Etkisini İnceliyor
Hollanda, Almanya ve İsveç’ten bir araştırma ekibi, 9-10 yaşlarındaki 9.855 çocuğun ekran süresi alışkanlıklarını inceledi. Çocuklar, her gün ortalama 2.5 saat TV izlerken, 1 saat video oyunları oynuyor ve yarım saat internet üzerinden sosyal medya kullanıyordu. Araştırmacılar, bu verileri 2 yıl sonra tekrar değerlendirerek, video oyunlarına daha fazla zaman ayıran çocuklarda IQ seviyelerinde belirgin bir artış gözlemlediler.
Video Oyunları IQ’yu Nasıl Artırıyor?
Araştırma, video oyunlarına harcanan sürenin artmasıyla çocukların okuma anlama, görsel-uzamsal işlem, hafıza, esnek düşünme ve özdenetim gibi alanlarda 2.5 IQ puanı daha fazla artış gösterdiğini ortaya koydu. Bu bulgu, video oyunlarının bilişsel beceriler üzerinde olumlu etkileri olabileceğini gösteriyor. Ancak, araştırmada vurgulanan önemli bir nokta var: Video oyunlarının IQ seviyelerini artırması, yalnızca oyun sürelerinin arttığı durumlarla sınırlı ve bu bulgu kesin bir neden-sonuç ilişkisi sunmuyor.
TV İzlemek ve Sosyal Medya Kullanmak IQ’yu Etkilemiyor
Diğer yandan, TV izleme ve sosyal medya kullanımı çocukların IQ seviyelerini ne olumlu ne de olumsuz etkiliyor. Araştırmacılar, bu iki aktivitenin zeka gelişimi üzerinde anlamlı bir etkisi olmadığını belirtiyorlar. Bu sonuç, ekran başında geçirilen zamanın türünün, çocukların bilişsel gelişimi üzerinde önemli bir fark yarattığını gösteriyor.
Araştırmanın Yöntemi ve Limitasyonları
Araştırma, yalnızca ABD’deki çocuklar üzerinde yapıldı ve video oyunları türü (mobil oyunlar ya da konsol oyunları) göz önünde bulundurulmadı. Ayrıca, araştırmada genetik ve sosyo-ekonomik faktörlerin etkisi de dikkate alındı. Çocukların IQ artışının, sadece oyun oynama sürelerinin uzamasıyla açıklanamayacak kadar karmaşık olduğuna dikkat çekiliyor.
Araştırmanın başyazarı ve Karolinska Enstitüsü’nden nörobilimci Torkel Klingberg, bu bulguların dijital medyanın çocukların zeka gelişimi üzerindeki potansiyel faydalarını anlamamıza yardımcı olabileceğini belirtiyor. Klingberg, “Ekran süresi genellikle çocukların bilişsel yeteneklerini olumsuz etkiliyor olarak görülürken, video oyunlarının zeka gelişimini artırabileceği gerçeği oldukça ilginçtir. Bu sonuçlar, video oyunlarıyla yapılan araştırmaların yalnızca eğlence amaçlı değil, aynı zamanda bilişsel gelişimi desteklemek adına da değerli olduğunu gösteriyor” dedi.
Genetik ve Sosyo-Ekonomik Faktörler
Araştırmacılar, bu bulguların doğruluğunu daha iyi anlamak için genetik verilerin dahil edilmesinin önemli olduğunu vurguluyor. Çocukların zeka gelişiminde yalnızca çevresel faktörlerin değil, genetik ve sosyo-ekonomik arka planlarının da rol oynadığını belirtiyorlar. Ayrıca, küçük örneklem büyüklüğü ve farklı araştırma tasarımlarının, ekran süresinin bilişsel gelişim üzerindeki etkileri hakkındaki sonuçların çelişkili olmasına yol açtığını ifade ettiler. Bu tür faktörler, video oyunlarıyla zeka gelişimi arasındaki ilişkiyi daha net bir şekilde ortaya koyabilmek için daha fazla araştırma yapılmasını gerektiriyor.
Daha Fazla Araştırma Gerekiyor
Araştırma, video oyunlarının fiziksel aktivite, uyku düzeni, genel iyilik hali ya da okul performansı gibi diğer faktörler üzerindeki etkilerini incelemedi. Bu nedenle, oyun oynamanın çocukların genel sağlığı üzerindeki uzun vadeli etkileri hakkında kesin bir bilgi sunmuyor. Klingberg, bu konularda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtiyor ve “Çocukların bilişsel gelişimini daha iyi anlayabilmek için çevresel faktörlerin etkilerini incelemeye devam edeceğiz” diyor.
Sonuç
Bu araştırma, video oyunlarının çocukların bilişsel gelişimi üzerindeki etkilerine dair yeni bir bakış açısı sunuyor. Geleneksel olarak video oyunları, çocukların zamanını boşa harcamak ve onları şiddetle tanıştırmak gibi olumsuz etkilerle ilişkilendirilse de, bu yeni bulgular, oyun oynamanın çocukların zeka gelişimini destekleyebileceğini öne sürüyor. Ancak, bu konuda kesin bir sonuca varmak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyuluyor. Video oyunlarının bilişsel gelişim üzerindeki rolünü net bir şekilde anlamak için, hem çevresel hem de genetik faktörler dikkate alınarak daha geniş kapsamlı araştırmalar yapılması gerekecek.
