Fizikçiler, uzay-zamanın derinliklerinde Einstein’ın genel görelilik teorisinde öngörülen eğrilik ile gözlemler arasında küçük ama önemli bir farklılık tespit etti. Bu keşif, evrenin karanlık enerji tarafından hızlanan genişlemesiyle yeni bağlantılar kurabilir.
Uzay-Zaman ve Gravitasyonel Çarpılma
Einstein’ın genel görelilik teorisi, kütlenin uzay-zamanı nasıl eğip bükebileceğini açıklar. Bu eğrilik, ışığın bu kavisli yolu takip etmesine ve “gravitasyonel merceklenme” adı verilen büyüleyici bir fenomenin oluşmasına neden olur. Ancak, Dark Energy Survey tarafından toplanan veriler, bu eğriliğin her zaman teorideki tahminlerle örtüşmediğini ortaya koydu.
Fizikçi Camille Bonvin, çalışmanın detaylarını şöyle açıklıyor:
“Bu çalışma, uzay ve zamanın bozulmalarını doğrudan ölçmemizi ve Einstein’ın tahminleriyle karşılaştırmamızı sağladı.”
Evrenin Derinliklerine Bakış
Dark Energy Survey, Şili’deki Victor M. Blanco Teleskobu’na monte edilmiş güçlü bir optik cihaz kullanarak yüz milyonlarca galaksiyi haritalıyor. Araştırmacılar, bu verilerle uzay-zamanın dört farklı dönemdeki bozulmalarını analiz etti:
- 7 milyar yıl önce
- 6 milyar yıl önce
- 5 milyar yıl önce
- 3.5 milyar yıl önce
Sonuçlar, eski dönemlerde ölçülen eğriliklerin Einstein’ın tahminleriyle uyumlu olduğunu gösterirken, daha yakın tarihlerde, yani 3.5 ve 5 milyar yıl önce, bu eğriliklerin beklenenden biraz daha sığ olduğunu ortaya koydu.
Astronom Isaac Tutusaus, bulguların önemini şu sözlerle vurguluyor:
“Yakın geçmişteki bu farklılıklar, evrenin genişlemesindeki hızlanmayla ve karanlık enerjiyle bağlantılı olabilir.”
Fizik Dünyasında 3 Sigma Alarmı
Bu uyumsuzluk, fiziksel ölçümler için önemli bir eşik olan 3 sigma seviyesine ulaştı, ancak bu, Einstein’ın teorisini geçersiz kılmak için yeterli değil. Bunun için 5 sigma seviyesine ulaşılması gerekiyor.
Fizikçi Natassia Grimm, bu farklılıkların önemini şu şekilde özetliyor:
“Bu sapma, teoriyi çürütmekten uzak olsa da daha hassas ölçümler ve daha fazla gözlemle bulguların doğrulanması büyük önem taşıyor.”
Evrenin Şifreleri Çözülüyor mu?
Bu araştırma, karanlık enerji ve evrenin genişlemesinin fiziksel yasalar üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamız için kapılar açabilir. Einstein’ın teorisi hala güçlü bir temel olarak kabul edilse de, bu yeni bulgular fizik dünyasında heyecan yarattı.
Araştırmanın tüm detayları Nature Communications dergisinde yayımlandı.
